O Adolphe Sax γεννήθηκε στην πόλη Dinant του Βελγίου στις 6 Νοεμβρίου 1814 και η γνωριμία του με τη μουσική και την κατασκευή οργάνων ξεκίνησε από το εργαστήριο του πατέρα του Charles-joseph Sax.
Στην πόλη Dinant η επεξεργασία του χαλκού αποτελούσε μια από τις παλαιότερες βιομηχανίες, εξελισσόμενη ακόμα από το 14ο αιώνα. Δεν είναι τυχαίο κατά συνέπεια που η οικογένεια Sax ασχολήθηκε με αυτό το επάγγελμα και δη με τέτοια επιτυχία. Για τον νεαρό Adolphe Sax δε, ήταν αυτός ο συνδυασμός, Γονιδίων, Κοινωνικού Περιβάλλοντος και Χαρακτήρα που καθόρισαν την εξέλιξη του.
O Adolphe Sax παρουσίασε τα πρώτα καταγραμμένα όργανά του στην Βιομηχανική Έκθεση των Βρυξελών το 1830. Εκεί έδειξε στον κόσμο κλαρινέτα από ελεφαντόδοντο και φλάουτα.
Το 1835 παρουσίασε ένα κλαρινέτο με περισσότερα από 24 κλειδιά το οποίο είχε κατασκευάσει το 1834. Το 1838 παρουσιάζει την δική του εκδοχή για το μπάσο κλαρινέτο η οποία προκύπτει να είναι η πληρέστερη τεχνικά και κατασκευαστικά πρόταση ως τότε. Ακόμη και σήμερα λίγα δεδομένα έχουν αλλάξει στο όργανο αυτό. Κατά τον Philip Bate αυτή πρέπει να ήταν η περίοδος που άρχισε να κατασκευάζει και το σαξόφωνο.
Το σαξόφωνο συναποτελείται από έξι διαφορετικά τμήματα
(γλωττίδα – επιστόμιο – σφικτήρας – λαιμός – ηχητικός σωλήνας – καμπάνα)
τα οποία συνεργαζόμενα σχετίζονται με την διαδικασία της παραγωγής ήχου
O Adolphe Sax από το 1834 – που παρουσίασε το πρώτο του όργανο – δεν σταμάτησε να δίνει στον κόσμο τις μικρές μουσικές του ανακαλύψεις και να είναι αφοσιωμένος στο πως θα θέση τις βάσεις για καλύτερα όργανα και όχι μόνο…
✔ Σαξοκόρνα (6μέλη 1843)
✔ Σαξοτρόμπες (7μέλη,1845)
✔ Σαξόφωνα (7μέλη, 1846)
✔ Σαξοτούμπες (1849)
✔ Ένα φαγκότο και ένα κόντρα μπάσο κλαρινέτο κατασκευασμένα από μέταλλο (1851)
✔ Ένα βελτιωμένο τρομπόνι (1852)
✔ Κρουστά όργανα (τύμπανα, γκραν-κάσσες, ταμπούρα)
✔ Για χάλκινα όργανα επίσης κατασκεύασε σύστημα με έξι ανεξάρτητα πιστόνια που απέδιδαν πλήρως την χρωματική κλίμακα
✔ Έδωσε ακόμη στα χάλκινα όργανα την δυνατότητα να διαφοροποιήσουν το ηχόχρωμα τους προτείνοντας την ταυτόχρονη χρήση κλειδιών-πιστονιών (1859)
✔ Προσάρμοσε επιστόμιο σαξοφώνου στο σαρουσόφωνο
✔ Έφτιαξε μια συσκευή για να καθαρίζει με τη δύναμη του ατμού τον αέρα στις αίθουσες των νοσοκομείων των σχολείων και άλλων δημοσίων χώρων.
✔ Σχεδίασε μια ωοειδή αίθουσα συναυλιών από την οποία εμπνεύστηκε και ο R.Wagner την κατασκευή του Bayreuth (1866)
✔ Τελειοποίησε το φλάουτο του Πάνα δίνοντας την έκταση πέντε οκτάβων με ένα ειδικό σύστημα ολκών
✔ Συνδέθηκε και πάλι με τον ιατρικό χώρο, μέσω μιας καμπάνιας προς όφελος των πνευστών σχετικά με την πρόληψη και την θεραπεία των πνευμονικών ασθενειών
✔ Θέλοντας ακόμα να βελτιώσει την ακουστική στις μεγάλες αίθουσες φαντάστηκε ένα ανακλαστήρα φωνής για τους τραγουδιστές.
✔ Πρότεινε στις συμφωνικές ορχήστρες την προώθηση μιας παραβολικής καμπάνας με παράμεσους κυματισμούς η οποία θα επέτρεπε στο κούρδισμα να ποικίλει ανάλογα με την επιθυμία του εκτελεστή.
* Ουσιαστικά τα σαξόφωνα και τα σαξοκόρνα βρίσκουν εφαρμογή μέχρι και σήμερα.
Ο Αdolphe Sax πέθανε στις 7 Φεβρουαρίου του 1894 ενώ η επιχείρηση του πέρασε στο γιό του Adolphe –Edouard Sax, ο οποίος την δεκαετία του 1920 την πούλησε στον οίκο H. Selmer.
H δημιουργία του σαξοφώνου
Ο Adolphe Sax λοιπόν περί το 1840 και όντας ακόμη στις Βρυξέλες άρχισε να επεξεργάζεται την ιδέα της δημιουργίας ενός πνευστού το οποίο ηχητικά θα προσέγγιζε το ηχόχρωμα των εγχόρδων αλλά θα ήταν πιο δυνατό και πιο έντονο σε σχέση με αυτά.
Πολύ γρήγορα μετά την κατασκευή του το σαξόφωνο απορροφήθηκε από τους στρατιωτικούς κύκλους του Παρισιού. Ήδη από το 1845 στο Στρατιωτικό Μουσικό Γυμνάσιο του Παρισιού δημιουργείται η πρώτη τάξη σαξοφώνου με καθηγητή τον Cokken. Στις δεκαετίες 1850 και 1860 το σαξόφωνο χρησιμοποιείται και στην γειτονική Αγγλία. Ωστόσο η πρώτη μεγάλη ανάδειξη του συντελείται από το 1857 έως 1870 όπου εντάσσεται στους κύκλους του Ωδείου του Παρισιού με δυναμικό 130 σπουδαστών σε σοπράνο, Άλτο, Τενόρο και Βαρύτονο σαξόφωνο.
Δυστυχώς η τάξη θα κλείσει το 1871 κατά την διάρκεια του πολέμου Γαλλίας – Πρωσίας για οικονομικούς λόγους.
Η πρώτη συναυλία που δόθηκε ήταν στην αίθουσα Hertz του Παρισιού στις 3 Φεβρουαρίου 1844 δυο χρόνια πριν την επίσημη παρουσίαση του όπου ο ίδιος ο Sax ερμήνευσε το έργο του H. Berlioz Hymn και αργότερα το Dernier Roi de Juda του G. Kastner με μπάσο σαξόφωνο. Πέρα από τις συναυλίες που ακολούθησαν στο γαλλικό έδαφος στην Αγγλία πρωτοπαρουσιάστηκε από τον Ali Ben Sou Alle to 1850 σε μια από τις συναυλίες του A. Jullien.
Πέρα από τον Ατλαντικό το σαξόφωνο λέγεται πως έφτασε από τους Harvey Dodworth και Eduaard Lefebre το 1853.
Η είσοδος του σαξοφώνου στη τζαζ μουσική δεδομένης της τωρινής του απήχησης θα περίμενε κανείς να είναι αναμενόμενη. Ωστόσο τα πράγματα δεν ήταν τόσο απλά. Η «Αγία Τριάδα» (κλαρινέτο-κορνέτα-τρομπόνι) αποτελούσε στην Νέα Ορλεάνη τη βάση της Dixieland μουσικής.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ / Βασίλης Ηλίας
O Βασίλης Ηλίας γεννήθηκε στη Λάρισα το 1986 και από πολύ μικρή ηλικία ξεκίνησε το ταξίδι του με τη μουσική και το αγαπημένο του σαξόφωνο. Σε ηλικία 10 ετών ήταν ήδη στη Φιλαρμονική του Δήμου Λαρισαίων, ενώ φοιτούσε στο Δημοτικό Ωδείο.
Το 2004 μπήκε με υποτροφία στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης (Κ.Ω.Θ) όπου παρέμεινε έως το 2009.
Το 2008 ήταν η χρονιά που ξεκίνησε να ασχολείται με την Jazz. Γράφτηκε στο σύγχρονο Ωδείο Θεσσαλονίκης όπου παρακολούθησε το τμήμα Jazz έως το 2013. Εκείνη την περίοδο γνώρισε και τον διεθνούς φήμης σαξοφωνίστα Chico Freeman όπου υπήρξε φίλος και δάσκαλος του.
Το 2008 συμμετείχε στο εργαστήρι Jazz του σύγχρονου ωδείου Θεσσαλονίκης (Σ.Ω.Θ).
Συμμετείχε επίσης σε διάφορες μπάντες της Θεσσαλονίκης όπως και της Λάρισας, καθώς ξεκίνησε να πειραματίζεται με το πάντρεμα του σαξοφώνου και του ηλεκτρονικού ήχου αλλά και πάνω σε διάφορα στυλ μουσικής όπως House, Jazz, Funk, Soul, Pop, Bossa Nova & Launge Music.
=============
