Η Πολιτισμολόγος Στυλιανή Πασαλίδου γράφει για έναν ιστορικό χώρο στη Θεσσαλία, το Μουσείο Τσαλαπάτα στο Βόλο.
Πρόσφατα επισκεφτήκαμε το πρώην εργοστάσιο πλινθοκεραμοποιίας των αδελφών Τσαλαπάτα, στο Βόλο. Το τότε ατμοκίνητο πλινθοκεραμοποιείο ανεγέρθηκε το 1925 από τους αδελφούς Τσαλαπάτα και καταλαμβάνει μια έκταση 22.000 τμ. από τα οποία τα 7.500 τμ. είναι στεγασμένα. Το 1975 το εργοστάσιο Τσαλαπάτα διέκοψε οριστικά τη λειτουργία του λόγω του ανταγωνισμού και των συσσωρευμένων οικονομικών προβλημάτων του.
Το 1994 ο Δήμος Βόλου αγόρασε το συγκρότημα από τους κληρονόμους Τσαλαπάτα στα πλαίσια του προγράμματος URBAN και λίγο αργότερα η Δημοτική Επιχείρηση Μελετών Κατασκευών Βόλου (ΔΕΜΕΚΑΒ) ανέλαβε την εκπόνηση των μελετών για την αποκατάσταση των χώρων, του μηχανολογικού εξοπλισμού, καθώς και τη δημιουργία ενός πολιτιστικού πολυχώρου.
Το εργοστάσιο Τσαλαπάτα αποτελεί σημαντικό δείγμα διασωζόμενου βιομηχανικού συγκροτήματος στο είδος του, σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Η μοναδικότητά του έγκειται στο γεγονός ότι διατηρούνται όλα τα στοιχεία των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού του, για αυτό και το 1995 με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, το σύνολο του συγκροτήματος, κρίθηκε διατηρητέο.
Το 2004 το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς ανέλαβε να δημιουργήσει ένα Μουσείο Βιομηχανικής Ιστορίας, στοχεύοντας στην ανάδειξη της ιστορικής ταυτότητας της πόλης του Βόλου αλλά και συμβάλλοντας στην ενίσχυση του πολιτισμικού αποθέματος της Περιφέρειας Θεσσαλίας, στη διάσωση και προβολή της βιομηχανικής κληρονομιάς καθώς και στην ανάπτυξη του πολιτιστικού τουρισμού της ευρύτερης περιοχής. Το Μουσείο ανήκει στο αναπτυσσόμενο Δίκτυο Θεματικών Τεχνολογικών Μουσείων του Π.Ι.Ο.Π. και είναι μια μεγάλη επένδυση στον πολιτισμό, η οποία βασίζεται κυρίως στην ιδιωτική πρωτοβουλία και συνδέει ουσιαστικά την πόλη, τον πολιτισμό και την τοπική βιομηχανική κληρονομιά. Βασικοί άξονες του μουσείου είναι η καταγραφή, διάσωση και ανάδειξη της παραδοσιακής και προβιομηχανικής τεχνολογίας, η μελέτη των πτυχών της παραγωγικής ιστορίας καθώς και των τεχνοοικονομικών όψεων της νεοελληνικής κοινωνίας.
Το Μουσείο Τσαλαπάτα είναι ένα «μουσείο του εαυτού του», καθώς η βιομηχανική εγκατάσταση ανακαινίστηκε και αξιοποιήθηκε ως μουσειακός χώρος. Η περιήγηση στους χώρους του μουσείου είναι συναρπαστική αφού οι επισκέπτες μπορούν να νιώσουν, να δουν από κοντά και να γνωρίσουν την τεχνολογία και τα εργασιακά ήθη της εποχής.
Διεύθυνση
Νότια Πύλη, 38334 Βόλος
Τηλέφωνο: 24210 29844
Fax: 24210 31160
Ώρες λειτουργίας
Από 1 Μαρτίου έως 15 Οκτωβρίου:
Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ.-6 μ.μ.
Από 16 Οκτωβρίου έως 28 Φεβρουαρίου:
Καθημερινά (εκτός από την Τρίτη) 10 π.μ.-5 μ.μ.
Κλειστό:
Κάθε Τρίτη, 1 Ιανουαρίου, Μ. Παρασκευή (μέχρι 12:00 μ.μ.), Κυριακή του Πάσχα, 1 Μαΐου, 15 Αυγούστου, 6 Δεκεμβρίου (τοπική εορτή), 25-26 Δεκεμβρίου.
Εισιτήριο
Γενική είσοδος: 3 ευρώ
Μειωμένο εισιτήριο: 1,5 ευρώ – ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ
Δωρεάν είσοδος: ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ
Ημέρες ελεύθερης εισόδου
18 Μαΐου (Διεθνής Ημέρα Μουσείων)
5 Ιουνίου (Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος)
Τελευταίο Σ/Κ Σεπτεμβρίου (Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς)
Στυλιανή Πασαλίδου
Πολιτισμολόγος
